H Ευρωπαϊκή Επιτροπή επικαιροποιεί τους κανόνες για την κρατική χρηματοδότηση των δημόσιων ραδιοτηλεοπτικών φορέων

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξέδωσε νέα ανακοίνωση σχετικά με τις κρατικές ενισχύσεις για τη χρηματοδότηση των δημόσιων ραδιοτηλεοπτικών φορέων. Η ανακοίνωση παρέχει ένα σαφές πλαίσιο για την ανάπτυξη των δημόσιων ραδιοτηλεοπτικών υπηρεσιών και ενισχύει την ασφάλεια δικαίου όσον αφορά τις επενδύσεις τόσο από δημόσια όσο και ιδιωτικά μέσα ενημέρωσης. Η νέα ανακοίνωση αντικαθιστά την ανακοίνωση της Επιτροπής του 2001 για τις ραδιοτηλεοπτικές μεταδόσεις. Μεταξύ των σημαντικότερων αλλαγών συγκαταλέγεται η αύξηση της έμφασης στην υποχρέωση λογοδοσίας και τον αποτελεσματικό έλεγχο σε εθνικό επίπεδο, και ιδίως η διαφανής αξιολόγηση του συνολικού αντικτύπου των νέων υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης που χρηματοδοτούνται από το Δημόσιο. 

Η αρμόδια για τον ανταγωνισμό Επίτροπος Neelie Kroes δήλωσε: «Η νέα ανακοίνωση επιτυγχάνει την κατάλληλη ισορροπία μεταξύ των συμφερόντων των δημόσιων και των ιδιωτικών μέσων ενημέρωσης, ώστε να εξασφαλίζεται ο υγιής ανταγωνισμός στο ραγδαία εξελισσόμενο περιβάλλον των μέσων ενημέρωσης, προς όφελος των πολιτών της Ευρώπης. Οι δημόσιοι ραδιοτηλεοπτικοί φορείς θα μπορέσουν να επωφεληθούν από την ανάπτυξη της ψηφιακής τεχνολογίας και των υπηρεσιών που βασίζονται στον Διαδίκτυο, ώστε να προσφέρουν υπηρεσίες υψηλής ποιότητας σε όλες τις τεχνικές πλατφόρμες χωρίς να στρεβλώνουν αδικαιολόγητα τον ανταγωνισμό εις βάρος άλλων φορέων μέσων ενημέρωσης».

Η αρμόδια για την Κοινωνία της Πληροφορίας και τα Μέσα Επικοινωνίας Επίτροπος Viviane Reding δήλωσε: «Η έκδοση της παρούσας οδηγίας θα προσφέρει πρόσθετη ασφάλεια δικαίου στον τομέα των μέσων ενημέρωσης στην Ευρώπη και θα εξασφαλίσει τον υγιή ανταγωνισμό μεταξύ των δημόσιων ραδιοτηλεοπτικών φορέων και των ιδιωτικών μέσων ενημέρωσης. Ένας από τους κύριους στόχους της Επιτροπής είναι η διατήρηση ενός δυναμικού τοπίου στον χώρο των μέσων ενημέρωσης στο διαδικτυακό περιβάλλον, φροντίζοντας κυρίως ώστε οι προσφορές των ραδιοτηλεοπτικών φορέων στο Διαδίκτυο να μην προκαλούν στρέβλωση του ανταγωνισμού εις βάρος των προσφορών από υπηρεσίες που είναι διαθέσιμες μέσω του Διαδικτύου και από έντυπα μέσα ενημέρωσης. Η ανακοίνωση που εκδόθηκε σήμερα ανταποκρίνεται στον στόχο αυτό κατά τρόπο σαφή και αποτελεσματικό».

Οι κύριες αλλαγές στη νέα ανακοίνωση αφορούν:

• τον εκ των προτέρων έλεγχο των σημαντικών νέων υπηρεσιών που προσφέρουν δημόσιοι ραδιοτηλεοπτικοί φορείς (εξισορροπώντας τις επιπτώσεις αυτών των νέων υπηρεσιών στην αγορά με τη δημόσια αξία τους),
• διευκρινίσεις σχετικά με την ένταξη των συνδρομητικών υπηρεσιών στην αποστολή δημόσιας υπηρεσίας,
• τον αποτελεσματικότερο έλεγχο της υπεραντιστάθμισης και την εποπτεία της αποστολής δημόσιας υπηρεσίας σε εθνικό επίπεδο,
• την αύξηση της οικονομικής ευελιξίας για τους δημόσιους ραδιοτηλεοπτικούς φορείς.

Η ανακοίνωση έχει ως στόχο να εξασφαλίσει υψηλής ποιότητας δημόσιες ραδιοτηλεοπτικές υπηρεσίες σε διάφορες τεχνικές πλατφόρμες, από το Διαδίκτυο έως τις οθόνες σε δημόσιους χώρους. Επιπλέον, οι πολίτες και οι ενδιαφερόμενοι φορείς στην Ευρώπη θα έχουν την ευκαιρία να εκφράσουν την άποψή τους σε δημόσιες διαβουλεύσεις πριν αρχίσει να διατίθεται στην αγορά οποιαδήποτε νέα υπηρεσία από τους δημόσιους ραδιοτηλεοπτικούς φορείς. Τέλος, ως φορολογούμενοι, οι πολίτες θα επωφεληθούν από την αύξηση των υποχρεώσεων λογοδοσίας, της διαφάνειας και της αναλογικότητας στη χρήση των δημόσιων πόρων στον τομέα αυτό.

Ιστορικό

Οι ευρωπαϊκοί ραδιοτηλεοπτικοί φορείς εισπράττουν περισσότερα από 22 δισ. ευρώ ετησίως από εισφορές ή από άμεση κρατική χρηματοδότηση, γεγονός που τους τοποθετεί στην τρίτη θέση - μετά από τη γεωργία και τις επιχειρήσεις μεταφορών - μεταξύ των αποδεκτών κρατικών ενισχύσεων.

Το πρωτόκολλο της συνθήκης του Άμστερνταμ καθιστά σαφές ότι το σύστημα της δημόσιας ραδιοτηλεόρασης στα κράτη μέλη είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με τις δημοκρατικές, κοινωνικές και πολιτιστικές ανάγκες της κοινωνίας. Εγγυάται το δικαίωμα των κρατών μελών να χρηματοδοτούν τη δημόσια ραδιοτηλεοπτική υπηρεσία, εφόσον η χρηματοδότηση αυτή παρέχεται για την εκπλήρωση του στόχου της δημόσιας υπηρεσίας, έτσι όπως την έχει θεσμοθετήσει, οριοθετήσει και οργανώσει κάθε κράτος μέλος, και εφόσον η χρηματοδότηση αυτή δεν επηρεάζει τις συναλλαγές και τον ανταγωνισμό εντός της ΕΕ.

Για να αποσαφηνίσει τον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβάνεται αυτό το πρωτόκολλο, η Επιτροπή εξέδωσε καταρχάς ανακοίνωση σχετικά με την εφαρμογή των κανόνων κρατικών ενισχύσεων στις δημόσιες υπηρεσίες ραδιοτηλεοπτικών μεταδόσεων το 2001. Έκτοτε, η Επιτροπή εξέδωσε περισσότερες από 20 αποφάσεις, με τις οποίες αποσαφηνίσθηκε περαιτέρω η εφαρμογή των κανόνων. Η πρακτική αυτή εμπλούτισε τις αρχές που εξαγγέλλονται στην ανακοίνωση του 2001 από διάφορες απόψεις.